ΜΙΑ ΕΡΩΤΗΣΗ ΚΑΙ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
ΜΙΑ ΕΡΩΤΗΣΗ ΚΑΙ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Θα αναφέρουμεεδώ, μια βαρυσήμαντη απάντηση μιας πραγματικά σημαντικής ερώτησης που έχει συσχετιστεί με αυτό το σημείο. Διότι, ο παλιός Σαΐντ, πριν σαράντα χρόνια σε εκείνο το μάθημα του αναφέρεται με έναν προαισθητικό τρόπο σαν να έχει δει τα υπέροχα μαθήματα του Ρισαλέ-ι Νουρ και τις επιδράσεις τους. Για αυτό το λόγο, θα γράψουμε εκείνη την ερώτηση και απάντηση η οποία έχει ως εξής:
Ρωτάνε και έχει ερωτηθεί από πολλούς, σε εμένα και σε μερικά από τα αδέρφια μου στο Νούρ [πνευματικό Φώς], το εξής:
«Για ποιο λόγο, παρά τους τόσους πολλούς αντιπάλους, επίμονους φιλοσόφους, και απέναντι των τόσο παρεκκλινόντων, το Ρισαλέ-ι Νούρ δεν ηττάται; Εμποδίζοντας ως ένα βαθμό τη διάδοση εκατομμυρίων πανάξιων βιβλίων περί του Ισλάμ και της πίστης, και μέσω της ασωτίας και τις εγκόσμιες απολαύσεις, απομακρύνουν πολλούς νέους και μεγάλους από τις πραγματικότητες της πίστης. Ενώ από την άλλη, παρά τις πιο έντονες επιθέσεις, τις πιο απάνθρωπες μεταχειρίσεις, και με τις περισσότερες συκοφαντίες και ψέματα που έχουν εξαπολύσει για να δυσφημίσουν το Ρισαλέ-ι Νουρ, και προσπαθούν με αυτόν τον τρόπο να κατατρομάξουν τον κόσμο και να τον απομακρύνουν από το Ρισαλέ-ι Νουρ· ποιο είναι το μυστήριο και η σοφία της διάδοσης του Ρισαλέ-ι Νούρ -έτσι ώστε δεν έχει ειδωθεί σε κανέναν άλλο έργο, μέσω των εξακοσίων χιλιάδων αντιτύπων τα περισσότερα από τα οποία είναι χειρόγραφα και έχουν εξαπλωθεί με απόλυτη επιθυμία συγκεκαλυμμένα- και της αδιάλειπτης ανάγνωσης του με τέτοιο ενθουσιασμό, στο εσωτερικό αλλά και εξωτερικό; Πως γίνεται αυτό;» και σε πολλές άλλες ερωτήσεις αυτού του είδους ως απάντηση λέμε το εξής:
Το Ρισαλέ-ι Νουρ, μέσω του μυστηρίου της θαυματουργικότητας του Πάνσοφου Κουρ’άν είναι μια ουσιαστική ερμηνεία του, και καθώς φανερώνει την ύπαρξη μιας πνευματικής κόλασης στην παρέκκλιση από την πίστη, αποδεικνύει επίσης την ύπαρξη ενός πνευματικού παραδείσου στην πίστη. Καθώς παρουσιάζει τα πνευματικά οδυνηρά βάσανα που βρίσκονται στις αμαρτίες, κακίες και απαγορευμένες (Haram) απολαύσεις, αποδεικνύει επίσης τις πνευματικές σαν του παραδείσου απολαύσεις που υπάρχουν στην ευλάβεια, στις ευεργετικές πράξεις και στην υπακοή στις πραγματικότητες των νόμων της Σαρία. Και λυτρώνει με αυτόν τον τρόπο τους συνετούς που έχουν ξεπέσει και περιπλανιούνται στην ανηθικότητα και παρέκκλιση. Διότι υπάρχουν δύο τρομερές καταστάσεις στην εποχή μας.
Η Πρώτη: Είναι τα ανθρώπινα αισθήματα τα οποία χωρίς να βλέπουν το αποτέλεσμα προτιμούν μια παρούσα έτοιμη απόλαυση αντί χιλιάδων μελλοντικών απολαύσεων, και επειδή αυτά υπερισχύουν στον νου και την λογική, ο μόνος τρόπος της λύτρωσης των ανήθικων και άσωτων ανθρώπων από την ανηθικότητα είναι η κατάδειξη των δεινών που υπάρχουν σε αυτήν την απόλαυση ώστε να αντιμετωπιστεί αυτή η πλανερή αίσθηση. Και με την ένδειξη του εδαφίου يَسْتَحِبُّونَ الْحَيَوةَ الدُّنْيَا ότι δηλαδή, παρά τη γνώση που κατέχει κανείς, περί των πανάξιων σαν διαμάντια, αγαθών του υπερπέραν, και παρόλο που γνωρίζει τις απολαύσεις του υπερπέραν, και παρόλο που είναι πιστοί, είναι ότι αυτήν την εποχή, ακολουθώντας τους παρεκκλίνοντες προτιμά τα εγκόσμια εύθραυστα κομμάτια μπουκαλιών αντί αυτά τα διαμάντια. Και ο μόνος τρόπος της σωτηρίας τους από το παραπάνω αίσθημα και την εξάρτηση της εγκόσμιας λατρείας και τον εξευτελισμό στην παρέκκλιση, είναι η επίδειξη των οδυνηρών σαν της κολάσεως δεινών που επιφέρουν τα παραπάνω ακόμα και σε αυτή τη ζωή, ο οποίος τρόπος είναι και ο τρόπος που ακολουθεί το Ρισαλέ-ι Νουρ.
Ειδάλλως, απέναντι στο πείσμα του αθεϊσμού που υπάρχει στην εποχή μας, της παρέκκλισης που προέρχεται από την επιστήμη, και της εξάρτησης στην ασωτία, αυτοί οι οποίοι με τη γνωστοποίηση του Απόλυτου και Δικαίου Αλλάχ (Cenâb-ı Hakk), και με την απόδειξη της Κόλασης, μέσου του φόβου, λαμβάνουν κάποιο μάθημα και εγκαταλείπουν το κακό και τις αμαρτίες, είναι ένας στους είκοσι. Και μετά το μάθημα αυτό λέγοντας, «Ο Δίκαιος και Αληθής Αλλάχ (Cenâb-ı Hakk) είναι Φιλεύσπλαχνος και Συγχωρητικός (Gafûrü’r-Rahîm), και η Κόλαση είναι πολύ μακριά» μπορεί και συνεχίζει στην ασωτία του. Και έτσι, η καρδιά του και η ψυχή του, υποκύπτουν στα αισθήματα του.
Να λοιπόν, το Ρισαλέ-ι Νουρ, στις περισσότερες συγκρίσεις παρουσιάζοντας τους τρομερούς και οδυνηρούς πόνους που επιφέρει η απιστία και η παρέκκλιση και σε αυτόν τον κόσμο, πείθει ακόμα και τους πιο πείσμονες, τους πιο αυτολάτρεις ανθρώπους, και τους προκαλεί ένα μίσος προς αυτές τις δαιμονικές, μη επιτρεπόμενες απολαύσεις και την ασωτία, και προσελκύει τους συνετούς από αυτούς, στη μετάνοια.
Κάποιες από αυτές τις συγκρίσεις, όπως ο σύντομος Έκτος, Έβδομος, και Όγδοος Λόγος, και επίσης η εκτενής σύγκριση στην Τρίτη Ενότητα του Τριακοστού Δεύτερου Λόγου, τρομάζει ακόμα και τους πιο άθλιους και ανήθικους που βαδίζουν προς την παρέκκλιση, και τους κάνει να αποδέχονται αυτά τα μαθήματα. Για παράδειγμα:
Θα κάνουμε μια σύντομη αναφορά στις καταστάσεις που παρατήρησα ως πραγματικότητα σε ένα ταξίδι συλλογισμού στο εδάφιο του Νούρ, (24.35). Όποιος επιθυμεί περαιτέρω λεπτομέρειες ας ανατρέξει στο τέλος του έργου «Η Εξ Αγνώστου Σφραγίδα Επαλήθευσης» (Sikke-iTasdik-i Gaybi).
Για παράδειγμα: Όταν είδα σε αυτό το ταξίδι του συλλογισμού τον κόσμο των ζώων που έχουν ανάγκη την τροφή, παρατήρησα με το υλιστικό μάτι της φιλοσοφίας, αυτόν τον έμβιο κόσμο, ο οποίος μέσα στην απεριόριστη ανάγκη και έντονη πείνα που βρίσκεται, μαζί με την αδυναμία και ανεπάρκεια που έχουν τα ζώα, μου τον παρουσίασε τόσο πικραμένο και οδυνηρό, που ξεφώνισα μοιρολογώντας λόγω της όψης που μου πρόσφεραν οι απερίσκεπτοι αδιάφοροι που βρίσκονται στην παρέκκλιση.
Ξαφνικά, με την σοφία του Κουρ’άν και με τα δίοπτρα της πίστης είδα ότι, ο τίτλος του Πολυεύσπλαχνου (Rahmân) ανάτειλε στο άστρο του Σιτιστή (Rezzâk) σαν ένας λαμπρός ήλιος. Και φώτισε με το φως της ευσπλαχνίας αυτόν τον απελπισμένο και πεινασμένο έμβιο κόσμο.
Έπειτα, είδα έναν άλλο κόσμο μέσα στον έμβιο κόσμο. Τον κόσμο των νεογέννητων, τα οποία μέσα στην αδυναμία, ανεπάρκεια και ανάγκη, κατασπαράζοντας προσελκύουν τον οίκτο και τη συμπόνια ολονών, μέσα στο συγκινητικό και οδυνηρό σκότος που βρίσκονται. Όταν τα κοίταξα με την όψη των απερίσκεπτων που βρίσκονται στην παρέκκλιση είπα αλίμονο! Ξαφνικά η πίστη μου έδωσε ένα ζευγάρι γυαλιά και είδα ότι:
Ο τίτλος του Οικτίρμονος (Rahîm) έχει ανατέλλει στο άστρο της στοργής. Και μετέτρεψε με έναν τόσο όμορφο και ευχάριστο τρόπο αυτόν τον πικρό κόσμο σε έναν χαρούμενο τόπο που ακόμα και τα δάκρυα μου που προέρχονταν από τη διαμαρτυρία, τον οίκτο, και μελαγχολία μετατράπηκαν σε δάκρυα που προέρχονται από την χαρά και την απόλαυση της αγαλλίασης.
Έπειτα μου φανερώθηκε ο κόσμος της ανθρωπότητας σαν μια σκηνή του σινεμά. Τον κοίταξα με τα κιάλια των απερίσκεπτων που βρίσκονται στην παρέκκλιση. Είδα αυτόν τον κόσμο τόσο σκοτεινό, φρικιαστικό, που κραύγασα από το βάθος της καρδιάς μου με θρήνο και είπα αλίμονο! Διότι, είδα τον άνθρωπο ο οποίος με τις επιθυμίες και φιλοδοξίες του που εκτείνονται ως την αιωνιότητα, με τον διαλογισμό και στοχασμό του που καλύπτει την οικουμένη, με τον μόχθο και τα έμφυτα του χαρίσματα τα οποία πραγματικά ποθούν την αιωνιότητα, την αιώνια ευτυχία και τον Παράδεισο, με τις απεριόριστες και ελεύθερο-βουλες έμφυτες ιδιαιτερότητες και με τις ανάγκες του στραμμένες σε αμέτρητους σκοπούς και με την αδυναμία και ανεπάρκεια που κατέχει, καθώς είναι αντιμέτωπος με τις επιθέσεις αμέτρητων συμφορών και εχθρών… μέσα σε μια σύντομη ζωή, σε έναν πραγματικά κακόμοιρο και άθλιο βίο, μέσα στην συμφορά της ακατάπαυστης απομάκρυνσης και χωρισμού, τα οποία είναι οι πιο τρομερές και φρικτές καταστάσεις για την καρδιά και την συνείδηση… ναι είδα αυτόν τον άνθρωπο να έχει το βλέμμα του στραμμένο στον μνήμα, στην πύλη που για τους απερίσκεπτους είναι η πύλη του αιώνιου σκότους, και έτσι κοιτάζοντας τον τάφο τους, τους είδα να ρίχνονται ένας-ένας, ομάδες-ομάδες σε αυτόν τον λάκκο του σκότους.
Όταν είδα λοιπόν τον κόσμο της ανθρωπότητας μέσα σε αυτό το ζόφος, η καρδιά μου, η ψυχή μου, ο νους μου, και μαζί με αυτά, όλα τα ανθρώπινα μου χαρακτηριστικά και όλα τα σωματίδια της υπόστασής μου καθώς ετοιμάζονταν να ξεσπάσουν στο κλάμα, ξαφνικά το Φως (Nur) και η δύναμη της πίστης που πρόβαλε από το Κουρ΄άν, συνέτριψε εκείνα τα γυαλιά της παρέκκλισης, και έδωσε ένα μάτι στο κεφάλι μου, και είδα ότι: Ο τίτλος του Δικαίου (Âdil) του Απόλυτου και Δικαίου Αλλάχ (Cenâb-ı Hakk), ανάτειλε σαν τον ήλιο στο άστρο του Πάνσοφου (Hakîm)… ο τίτλος της Απόλυτης Ευσπλαχνίας (Rahmân) στο άστρο του Γενναιόδωρου (Kerîm)… ο τίτλος του Οικτίρμων (Rahîm) στο άστρο δηλαδή στο νόημα του τίτλου Συγχωρών (Gafûr)… ο τίτλος του Νεκραναστάτη (Bâis) στο άστρο του Απόλυτου Κληρονόμου (Vâris)… ο τίτλος του Ζωοδόχου (Muhyî) στο άστρο του Ευεργέτη (Muhsin), και ο τίτλος του Επιμορφωτή (Rab) στο άστρο του Ιδιοκτήτη (Mâlik). Φώτισαν μονομιάς εκείνο το ζοφερό κόσμο της ανθρωπότητας και μαζί του πολλούς άλλους κόσμους που εμπεριέχει μέσα του, και τους χαροποίησαν ολότελα. Διαλύοντας τις καταστάσεις της κόλασης, διάνοιξαν φωτεινά παράθυρα προς τον μεταθανάτιο κόσμο και σκόρπισαν φως στον απελπισμένο κόσμο του ανθρώπου. Είπα «Ελχάμτουλιλλάχ-Δόξα τον Αλλάχ!, Ες’σιουκρού Λιλ’λάχ-Ευχαριστώ τον Αλλάχ!» τόσες φορές, όσες είναι και τα σωματίδια που βρίσκονται στο σύμπαν. Και έπειτα παρατήρησα με τα μάτια μου ότι:
Υπάρχει, μέσω της πίστης και σε αυτόν τον κόσμο ένας πνευματικός παράδεισος, και μία πνευματική κόλαση στην παρέκκλιση, τα οποία εξακρίβωσα με γνώση.
Έπειτα μου φανερώθηκε ο κόσμος της υδρογείου. Εκεί, σε αυτό το ταξίδι του συλλογισμού, αυτοί οι σκοτεινοί κανόνες της επιστήμης των ανυπότακτων στη θρησκεία φιλοσόφων, μου παρουσίασαν έναν τρομερό κόσμο. Ζαλίστηκα όταν μου παρουσιάστηκε η απεγνωσμένη κατάσταση του ανθρώπου, ο οποίος μέσα στο φρικτό σκοτάδι του απέραντου σύμπαντος, ταξιδεύει μέσα στην τρομερή και πολύ ηλικιωμένη και υπέργηρο υδρόγειο, η οποία κινείται με μια ταχύτητα εβδομήντα φορές πιο μεγάλη από τη βολίδα ενός κανονιού καιταξιδεύοντας συμπληρώνει μια απόσταση είκοσι πέντε χιλιάδων χρόνων σε έναν χρόνο, και είναι γεμάτη με εσωτερικούς σεισμούς και είναι έτοιμη και ικανή να διαλυθεί και να καταστραφεί ανά πάσα στιγμή. Θόλωσαν τα μάτια μου. Πέταξα τα γυαλιά της φιλοσοφίας και τα έσπασα. Ξαφνικά, κοίταξα με ένα μάτι φωτισμένο με το φως της σοφίας του Κουρ’άν και της πίστης και είδα ότι:
Οι τίτλοι Ο Πανίσχυρος (Kàdir), Ο Παντογνώστης (Alîm), Ο Επιμορφωτής-Κύριος (Rab), Ο Αλλάχ, Ο Κύριος των Ουρανών και της Γης (Rabbü’s-Semâvâtive’l-Ard ), Ο Υποτάσσων τον Ήλιο και την Σελήνη (Müsahhirü’ş-Şemsive’l-Kamer) του Δημιουργού της Γης και των Ουρανών, ανάτειλαν σαν τον ήλιο, στα άστρα δηλαδή στις έννοιες της ευσπλαχνίας, της μεγαλειότητας και της κυριότητας. Και φώτισαν αυτόν τον σκοτεινό, τρομερό, και φρικτό κόσμο, τόσο που σε αυτήν την κατάσταση που βρισκόμουνα, με την όραση της πίστης είδα ότι, αυτή η υδρόγειος είναι τόσο ταχτοποιημένη, υποταγμένη, τελειοποιημένη, όμορφη, και ασφαλής…και ότι είναι σαν ένα κρουαζιερόπλοιο το οποίο φέρει μαζί του όλες τις αναγκαίες προμήθειες, και είναι σχεδιασμένο για ταξίδι, ευχαρίστηση και εμπόριο… και την είδα σαν ένα καράβι, ένα αεροπλάνο, ένα τρένο που περιστρέφει τα έμβια όντα γύρο από τον ήλιο, τα ταξιδεύει στην χώρα του Απόλυτου Επιμορφωτή (Rab)… και ότι η υδρόγειος αυτή προσφέρει τη σοδειά του καλοκαιριού, της άνοιξης, και του φθινοπώρου σε όλα τα όντα που τα προσμένουν. Και έτσι είπα, όσα είναι και τα σωματίδια της υδρογείου είθε να είναι οι Δοξασμοί στον Αλλάχ, για το αγαθό της πίστης που μας έχει προσφέρει! «Ελχάμντου-λιλλάχι-αλέλ-νίμετ-ιλ-ιμάν».
Να, όπως αυτή η σύγκριση λοιπόν, έχει αποδειχτεί σε πολλές συγκρίσεις του Ρισαλέ-ι Νούρ ότι, αυτοί οι οποίοι βρίσκονται στην παρέκκλιση και ασωτία, βιώνουν μια πνευματική οδύνη κολάσεως ακόμα και σε αυτόν τον επίγειο κόσμο, και αντιθέτως, αυτοί οι οποίοι έχουν πίστη και δρουν ευλαβικά, βιώνουν έναν πνευματικά παραδεισένιο κόσμο ακόμα και σε αυτόν τον επίγειο κόσμο, που μπορούν και απολαμβάνουν παραδεισένιες γεύσεις -με το σαρκικό στομάχι της ανθρωπότητας αλλά και το πνευματικό στομάχι του Ισλάμ όπως και με τους αντικατοπτρισμούς και τις εκφάνσεις της πίστης- και επωφελούνται από αυτά ανάλογα με τον βαθμό της πίστης που κατέχουν.
Δυστυχώς όμως, τα κινήματα αυτής της θυελλώδης εποχής που καταργούν τις αισθήσεις και διασκορπίζουν την προσοχή του ανθρώπου στα επιπόλαια και άσχετα, έχουν προκαλέσει μία ζάλη σαν μια αναισθησία, έτσι ώστε αυτοί οι οποίοι βρίσκονται στην παρέκκλιση και ασωτία, προσωρινά δεν μπορούν να αισθανθούν ακριβώς αυτόν τον πνευματικό πόνο, όπως επίσης, και οι φωτισμένοι με την πίστη, λόγω της αμέλειας και απερισκεψίας τους, δεν μπορούν να εκτιμήσουν τις πραγματικές αυτές απολαύσεις.
Η δεύτερη τρομερή κατάσταση του αιώνα αυτού: Στις προηγούμενες εποχές, οι παρεκκλίσεις οι οποίες προέρχονταν από τον απόλυτο αθεϊσμό και την επιστήμη, το πείσμα που προερχόταν από την εμμονή του αθεϊσμού, σε σύγκριση με την εποχή μας ήταν πολύ λίγη. Για αυτό λοιπόν, τα μαθήματα των προηγούμενων πνευματικών εξερευνητών του Ισλάμ και τα τεκμήρια τους, ήταν απολύτως αρκετά για την εποχή τους, και εξάλειφαν αμέσως τις αμφιβολίες της απιστίας. Η πίστη στον Αλλάχ επικρατούσε καθολικά, έτσι η γνωστοποίηση του Αλλάχ, και η υπενθύμιση των οδυνηρών πόνων της Κόλασης ήταν, για πολλούς, αρκετές ώστε να εγκαταλείψουν την παρέκκλιση και την ασωτία.
Ενώ τώρα, στη θέση του ενός απολύτως άθεου που υπήρχε σε μια χώρα εκείνη την εποχή, τώρα μπορεί να υπάρχουν εκατό, σε μια μόνο πόλη. Το ποσοστό αυτών που έχουν χωθεί στην παρέκκλιση με την επιστήμη και γνώση και αντιτίθενται στις πραγματικότητες της πίστης με πείσμα και εμμονή, έχουν αυξηθεί κατά εκατό φορές σε σύγκριση με τις προηγούμενες εποχές.
Επειδή λοιπόν αυτοί οι επιμένοντες πείσμονες με έναν φαραωνικό βαθμό αλαζονείας και μια τρομερή παρέκκλιση επιτίθενται στις πραγματικότητες της πίστης, ασφαλώς και ενάντια σε αυτούς χρειάζεται μια τέτοια ιερή πραγματικότητα ώστε σαν μια ατομική βόμβα να κάνει κομμάτια τα θεμέλια τους σε αυτόν τον κόσμο, να σταματήσει τη βεβήλωση τους και να φέρει κάποιους από αυτούς στην πίστη.
Για αυτό λοιπόν, είθε να είναι άπειρες οι ευχαριστίες στον Απόλυτα Δίκαιο Αλλάχ (Cenâb-ı Hakk) που το Ρισαλέ-ι Νούρ -το οποίο ως ένα πνευματικό θαύμα και μια αναλαμπή του Θαυματουργικού Κηρύγματος του Κουρ’άν είναι το βάλσαμο της ακριβούς ασθένειας της εποχής- μέσω των αρκετά πολλών συγκρίσεων που πραγματοποιεί, καταπαύει με το διαμαντένιο σπαθί του Κουρ’άν, ακόμα και τους πιο τρομερούς επίμονους πείσμονες. Και παρουσιάζει τόσα τεκμήρια και αποδείξεις -όσο και τα σωματίδια του σύμπαντος- περί τη Θεία Ενάδα και περί τις πραγματικότητες της πίστης, ώστε παρά τις σφοδρότατες επιθέσεις που έχει υποστεί εδώ και είκοσι πέντε χρόνια, αδιάλλακτα έχει υπερισχύσει και ακόμα υπερισχύει.
Ναι, οι συγκρίσεις μεταξύ της πίστης και απιστίας, φώτισης και παρέκκλισης που λαμβάνουν μέρος στο Ρισαλέ-ι Νούρ, αποδεικνύουν σαφέστατα αυτόν τον ισχυρισμό μας.
Για παράδειγμα, εάν κάποιος προσέξει τα τεκμήρια και τις αναλαμπές των δύο επιπέδων που βρίσκονται στον Εικοστό Δεύτερο Λόγο, την Πρώτη Ενότητα του Τριακοστού Δεύτερου Λόγου, τα παράθυρα της Τριακοστής Τρίτης Επιστολής, και τα έντεκα στοιχεία στην Ράβδο του Μουσά (Μωϋσή) (Asâ-yı Mûsâ), και τα συγκρίνει με τα υπόλοιπα, θα καταλάβει ότι, αυτό που θα σπάσει και θα διαλύσει το πείσμα και την εμμονή της παρέκκλισης και του εξολοκλήρου αθεϊσμού είναι οι πραγματικότητες του Κουρ’άν οι οποίες αντικατοπτρίζονται στο Ρισαλέ-ι Νούρ.
Εύχομαι, με τη θέληση του Αλλάχ, όπως το Εγχειρίδιο των Μυστηρίων (Tılsımlar Mecmuası) -όπου σημαντικά μυστήρια της θρησκείας και κομμάτια που φανερώνουν τα αινίγματα της δημιουργίας του σύμπαντος, έχουν συγκεντρωθεί σε αυτό το εγχειρίδιο- έτσι ακριβώς, με τη θέληση του Αλλάχ, θα εκδοθεί ένα σύντομο εγχειρίδιο το οποίο θα περιέχει συνοπτικά, αποσπάσματα του Νούρ, μέσα στα οποία θα παρουσιάζεται η κόλαση που ενέχει ο κόσμος αυτών που ζουν στην παρέκκλιση, οι παραδεισένιες απολαύσεις που φέρει ο κόσμος των πεφωτισμένων, και ότι η πίστη είναι ένας άυλος σπόρος του Παραδείσου, και η απιστία ένας σπόρος πικροδάφνης της Κόλασης.