Το Δεύτερο Ευφυλόγημα
ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΥΦΥΟΛΟΓΗΜΑ
Ο Πάνσοφός Πλάστης Φατίρ-ι Χακίμ [Αλλάχ], έχει δημιουργήσει το ανθρώπινο σώμα σαν ένα τέλειο παλάτι, διαμορφωμένο σαν μια πολιτεία. Η αίσθηση γεύσης στο στόμα είναι σαν ένας θυρωρός, σαν ένα τηλέφωνο και τα νεύρα και οι φλέβες σαν τα καλώδια ενός τηλεγράφου, τα οποία αποτελούν το μέσο επικοινωνίας της αίσθηση γεύσης μαζί με το στομάχι το οποίο είναι το κέντρο του σώματος, έτσι ώστε, η ουσία που έρχεται στο στόμα να προαναγγέλλεται με τις φλέβες. Αν το σώμα και το στομάχι δεν το χρειάζεται τότε η αίσθηση γεύσης (ο θυρωρός) λέει “Απαγορεύεται!” και το πετάει έξω. Και κάπου κάπου όταν δηλαδή δεν είναι προς όφελος του σώματος, συνάμα είναι και βλαβερό και πικρό τότε το πετάει αμέσως έξω, το φτύνει.
Αφού η αίσθηση γεύσης στο στόμα είναι σαν ένας θυρωρός και το στομάχι, όσον αφορά τη διοίκηση του σώματος είναι σαν ένας άρχοντας και εξουσιαστής. Τότε το δώρο που έρχεται στο παλάτι ή σε εκείνη την πολιτεία και προσφέρεται στον άρχοντα, αν έχει εκατό βαθμούς αξία, το κατάλληλο φιλοδώρημα του θυρωρού πρέπει να έχει μόνο πέντε βαθμούς αξία, και όχι παραπάνω. Ώστε ο θυρωρός να μην υπερηφανευθεί να μην παραπλανηθεί και ξεχάσει το καθήκον του και αφήσει τους επαναστάτες που δίνουν περισσότερα φιλοδωρήματα μέσα στο παλάτι.
Ιδού λοιπόν, στηριζόμενοι σ` αυτό το μυστήριο, τώρα ας υποθέσουμε ότι υπάρχουν δύο μπουκιές. Αν η μία μπουκιά με θρεπτικές ουσίες όπως τυρί και αυγά κοστίζει πολύ λίγο (π.χ σαράντα δεκάρες) ενώ η άλλη μπουκιά όπως ο πιο εξαιρετικός μπακλαβάς κοστίζει πολύ περισσότερα χρήματα (π.χ δέκα δραχμές), τότε όσον αφορά το σώμα αυτές οι δύο μπουκιές, πριν μπούνε στο στόμα δεν έχουν καμία διαφορά μεταξύ τους, είναι ίσα. Είναι πάλι ίσα σχετικά με την διατροφή του σώματος και αφού περάσουν από το λαρύγγι, ίσως και το τυρί που κοστίζει πολύ λίγο κάποιες φορές είναι πιο θρεπτικό. Μόνο όσον αφορά την κολακεία της αίσθησης γεύσης στο στόμα, υπάρχει μια διαφορά διάρκειας μισού λεπτού. Ας συγκριθεί λοιπόν το πόσο ανόητη και επιζήμια σπατάλη είναι το να πληρώνει κανείς αντί λίγα, αλλά πολύ περισσότερα χρήματα για χάρη μισού λεπτού.
Μάλιστα, ενώ το δώρο που έρχεται στον άρχοντα του παλατιού αξίζει πολύ λίγο (σαράντα δεκάρες) και αν το φιλοδώρημα του θυρωρού είναι εννέα φορές περισσότερο τότε αυτό θα αποπλανήσει τον θυρωρό. Και τότε θα τον κάνει να πει “Εγώ είμαι ο άρχοντας!” και θα βάλει μέσα αυτόν που θα δώσει το περισσότερο φιλοδώρημα και την γεύση, ταυτόχρονα θα επαναστατήσει και θα βγάλει φωτιά, θα φέρει σε θέση ώστε αναγκαστικά να ειπωθεί “Αμάν να έρθει γιατρός να διώξει την θέρμη μου και να σβήσει την φωτιά μου!”.
Ιδού λοιπόν, η λιτότητα και ολιγάρκεια είναι η κατάλληλη συμπεριφορά προς την Θεϊκή σοφία και βαθύνοια. Κρατάει την αίσθηση γεύσης σε θέση θυρωρού και δίνει ανάλογο φιλοδώρημα. Ενώ η σπατάλη, επειδή συμπεριφέρεται αντίθετα σ’ αυτήν την σοφία και βαθύνοια, δέχεται γρήγορα χαστούκι, ανακατεύει το στομάχι και χάνει την πραγματική όρεξη. Ταΐζει με μια πλαστή, ψεύτικη όρεξη που προέρχεται από την ανάμιξη των ποικίλων τροφών, γίνεται αιτία δυσπεψίας και αρρωσταίνει τον άνθρωπο.